ფაქტები ამერიკის ისტორიიდან

● ღირსების მედლები ვუნდედ ლის ინციდენტისთვის
1890 წლის 29 დეკემბერს ვუნდედ ნის (Wounded Knee – დაჭრილი მუხლი) ტერიტორიაზე, სამხრეთ დაკოტაში, აშშ-ის მე-7 კავალერიის 500 კაციანი რაზმი, რომელსაც პოლკოვნიკი ჯეიმს ფორსიტი ხელმძღვანელობდა, გარს შემოერტყა ინდიელთა ბანაკს, სადაც 350 ადამიანი იმყოფებოდა. მათ მიღებული ჰქონდათ ბრძანება, მოეხდინათ ინდიელთა გაუვნებელყოფა და იარაღის ჩამორთმევა, მაგრამ როცა ეს სცადეს, ყრუ ინდიელი სახელად „შავი კოიოტი” ვერ მიხვდა, რა ხდებოდა, ამიტომ უარი თქვა შაშხანის ჩაბარებაზე, რადგან საკმაოდ ძვირი ღირდა და კავალერიას ამის უფლება არ ჰქონდა.

ამას მოჰყვა მუშტი-კრივი მასსა და 2-3 ჯარისკაცს შორის, მალევე გასროლის ხმაც გაისმა, თუმცა დაუდგენელია, შემთხვევით თუ გამიზნულად, რომ შავი კოიოტი დაეწყნარებინათ. ამის საპასუხოდ მე-7 კავალერიამ ცეცხლი გახსნა, რადგან ჩათვალეს, რომ ინდიელებს მტრული განზრახვა ჰქონდათ. 120-ზე მეტი ინდიელი შეიარაღებული იყო, თუმცა მათ დანებება ჰქონდათ განზრახული. მაგრამ იმ მომენტში იძულებულნი გახდნენ, საკუთარი თავები და ოჯახები დაეცვათ და საპასუხო ცეცხლი გაუხსნეს ჯარისკაცებს.

ჯარისკაცებმა უმოწყალოდ ამოხოცეს მინიმუმ 150 კაცი, ქალი და ბავშვი, ამასთან ბოლო ორი კატეგორია დაუცველი იყო და თავის გადასარჩენად გარბოდნენ ან იმალებოდნენ. საპასუხო ცეცხლმა 30 ჯარისკაცის სიცოცხლე შეიწირა. რაზმის მხრიდან გამოყენებული იყო ტყვიამფრქვევებიც. ცხენზე ამხედრებული ჯარისკაცები თოვლიან დაბლობზე მისდევდნენ დაჭრილ ინდიელებს და ზურგში ესროდნენ.

გარდა იმისა, რომ მთელი ეს ქმედება სამარცხვინო იყო და ჯარისკაცებმა სრული შეუბრალებლობა გამოიჩინეს დაჭრილი, დაუცველი და პატარა ინდიელების მიმართ, მომდევნო ქმედება არანაკლებ აღმაშფოთებელია: არმიის 20 წევრი ღირსების ორდენით დაჯილდოვდა. ამერიკელი სამხედრო პირისთვის ეს არის უმაღლესი ჯილდო, რომელიც ბრძოლაში გამოჩენილი სიმამაცისთვის შეიძლება მიიღოს. მეორე მსოფლიო ომის პერიოდიდან ამ მედლის მიღების კრიტერიუმები გაამკაცრეს, თუმცა ეს მაინც არ ამართლებს ზემოთხსენებულ აქტს და იმას, რომ უდანაშაულო ადამიანთა დახოცვის გამო ჯარისკაცები ჯილდოთი წაახალისეს. რომ არაფერი ვთქვათ იმაზე, რომ ბრძოლის მომენტში ჯარისკაცები სერიოზული საფრთხის წინაშე არ იმყოფებოდნენ. შეიარაღებულ ინდიელთა ნახევარი მანამდე დახოცეს, ვიდრე იარაღის მომზადებას მოასწრებდნენ. შესაბამისად, შეიძლება თამამად ითქვას, რომ ამერიკელ ჯარისკაცებს ამ მოვლენაში ნამდვილად არ გამოუჩენიათ რაიმე სახის მამაცობა და ეს ძლიერის მიერ სუსტის დაჩაგვრა უფრო იყო.